Münşeat Yayın Ekibi
Osmanlı’nın en karışık yıllarını yaşadığı ve dağılma dönemi olarak adlandırılan 1884 yılında İstanbul’da doğmuştur.
Edebi Şahsiyeti
Edebiyatımızın olduğu kadar Türk toplumu içindeki kadın şahsiyetlerinde başında gelir. Toplum olarak kadın varlığının neredeyse hiç kabul edilmediği yıllarda boy göstermiş ve yazmış olduğu romanlarla Milli edebiyat ile Cumhuriyet edebiyatına damga vurmuştur.
Eserlerinde genel olarak işgal,milli mücadele ve doğu – batı çatışmasını ele alan Halide Edip yaşadığı döneme damga vurduğu gibi günümüzde halen sevilerek okunan ölümsüz eserler ardında bırakmıştır.
O yazmış olduğu eserlerle işgallere karşı halkı bilinçlendirmiş, milli mücadele ruhunu diri tutmuş kısacası kalemiyle düşmana karşı durmuştur.
Tüm bunları yaparken daha önce yapılmayan bir şeyi de yaparak eserlerinin ana noktasına kadını yerleştirmiştir. Milli mücadele ve düşman işgaline karşı kendince bir direniş gösterirken kadın haklarını da savunmayı ihmal etmemiş, toplumda ikinci plana atılan kadınları bu yolla ön plana çıkarmaya çalışmıştır.
Onun bütün eserlerinde ana şahsiyetler hep kadın olmuştur. Kadının toplumda gördüğü zorlukları bu yolla dile getirirken Türk kadınının da hem cefakar hem de vefakar olduğunu herkese göstermiştir.
Onbaşı Halide Edip
Halide Edip Adıvar, kadına sadece romanlarında yer vermemiştir. Bizzat sahaya inerek bir kadının neler başarabileceğini herkese göstermiştir. Öyle ki İstanbul’un işgal edildiği yıllarda kimseden korkmayarak meşhur Sultan Ahmet Mitingini yapmıştır. Bu mitingin iki farklı önemi vardır :
Birincisi : İyi bir hatip olan Halide Edip, onbinlerce insana hitap ederek onlara milli mücadele ruhu aşılamış ve İzmir’in işgaline ilk tepkinin verilmesinde itici güç olmuştur.
İkincisi ise toplumda kadının arka planda bir dönemde onbinlerce insanı Sultanahmet meydanına toplamayı başarmıştır.
Halide Edip, bu mitingde “yüreğimizdeki kutsal heyecan, milletlerin haklarını ilan edinceye kadar sürecektir” sözü ile doğaçlama olarak söylediği ve günümüzde vecize olarak kabul edilen “milletler dostumuz, hükümetler düşmanımızdır.” sözleri ile halkı adeta ateşlemiştir.
Bu mitingten sonra Halide Edip, Onbaşı Halide olarak adlandırılmıştır.
Eserleri
Vurun Kahpeye : Sakarya Meydan Muharebesi’nin konu olarak ele alındığı bir milli mücadele romanıdır.
Türk’ün Ateşle İmtihanı : Kurtuluş Savaşı’nın ele alındığı 1922 tarihli başka romanı.
Kalp Ağrısı : 1924 tarihli romanı. Diğer romanlarında olduğu gibi bu romanda da Kurtuluş Savaşı ele alınır.
Zeynonun Oğlu : 1928 yılında ele aldığı bir romandır. Cumhuriyet kurulduktan beş yıl sonra yazılan bu romanda yine Kurtuluş Savaşı ele alınır.
Halide Edip Adıvar, Milli edebiyatının en güçlü isimlerinden olduğu gibi Cumhuriyet edebiyatının da en önemli isimlerindendir. Kurtuluş Savaşı yıllarını ele aldığı yukarıdaki romanlardan Kalp Ağrısı ve Zeynonun Oğlu Cumhuriyet döneminde diğerleri ise Milli edebiyat döneminde yazılmıştır. Bu durum Cumhuriyet edebiyatı başlasa dahi milli edebiyatın etkisinin devam ettiğinin göstergesidir. Zaten cumhuriyet edebiyatının ilk yılları Milli edebiyat zevk ve anlayışının devam ettiği yıllar olarak adlandırılır.
1936 yılında kaleme aldığı ve birçok ödüle layık görüldüğü Sinekli Bakkal ise onun en çok tanınan romanı olmuştur. Halide Edip, bu romanı ilk olarak İngilizce olarak kaleme almış daha sonra ise Türkçeye çevirmiştir. Eserin İngilizcedeki adını The Clown and His Daughter, (Soytarı ile Kızı) olarak belirlemiştir.
